C. Wright Mills’in İktidar Seçkinleri
kavramı, toplumdaki iktidar ilişkilerini anlamak için oldukça önemli bir
çerçeve sunuyor. Mills, toplumun en tepesinde yer alan küçük bir grubun
ekonomik, politik ve askeri seçkinlerin toplumun geri kalanı üzerinde orantısız
bir güce sahip olduğunu savunuyor. Bu güç, halkın ihtiyaçlarını göz ardı ederek
seçkinlerin kendi çıkarlarına hizmet eden kararlar almasıyla kendini
gösteriyor.
Rango, başta bir kimlik arayışı hikayesi
gibi görünse de, aslında güç ve adalet kavramlarını sorgulayan aynı zamanda da
sorgulatan bir film. Filmin geçtiği Çamur Kasabası, su kıtlığı nedeniyle
hayatta kalma mücadelesi veren bir topluluktan bahseder. Su, diye
adlandırdığımız aslında bir metafordur; su, burada yalnızca bir yaşam kaynağı
değil, aynı zamanda güç ve kontrolün sembolüdür. Kasabanın belediye başkanı,
suyun kontrolünü elinde tutarak halkı kendi çıkarlarına hizmet etmeye zorlar.
Bu durum, Mills’in bahsettiği seçkinler grubunun toplum üzerindeki baskısını
çok net bir şekilde yansıtır. Halk suya muhtaç olduğu için itaat etmek zorunda
kalır; böylece, seçkinlerin gücü daha da artar.
Mills, seçkinlerin yalnızca ekonomik gücü
değil, ideolojik kontrol de de hakim olduğunu söyler. Rango filminde bu,
belediye başkanının "suyu koruma" bahanesiyle halkı kandırmasında
görülür. Halk, su barajı yapılacağına inanarak başkana güvenmek zorunda kalır
ama gerçek niyeti, suyu tekelleştirip gücü tamamen tek bir elde, elinde
toplamaktır. Bu, Mills’in seçkinlerin halkı manipüle etme biçimlerine dair
söyledikleriyle birebir örtüşür.
Rango karakteri ise bu düzenin dışında ve
başta bir kahraman olmak gibi bir amacı yok. Fakat tesadüfler ve biraz da
şansla liderlik pozisyonuna ulaşıyor. İlk başta rol yaparak halkın güvenini
kazansa da, zamanla kasabadaki adaletsizliği o da fark eder ve sisteme karşı
gelir. Rango, sıradan insanların dayanışma ve cesaretle seçkinlerin gücünü
sorgulayabileceğini gösteren bir figürdür. Filmin sonunda, belediye başkanının
su üzerindeki tekelinin kırılması, Mills’in teorisine göre halkın gücünü geri
kazanması anlamına gelir.
Sonuç olarak, Rango, aynı zamanda iktidar
ve adalet arasındaki ilişkiye dair güçlü bir anlatıdır. Mills’in İktidar
Seçkinleri teorisi, filmde su üzerinden metaforik olarak anlatılır. Belediye
başkanı seçkinlerin bir temsilcisiyken, Rango halkın sesi ve adaletin
savunucusu olur. Film, bize eğlenceli bir hikaye sunmanın yanı sıra, güç
dinamiklerini sorgulama fırsatı da verir.
Ceren Gürkan