Göç, tarih boyunca toplumsal değişimlerin ve ekonomik yapıların temel bir unsuru olmuştur. İnsanların bir yerden başka bir yere hareket etmesi, sadece fiziksel bir değişim değil, aynı zamanda ekonomik, sosyal ve kültürel bir dönüşümü ifade eder. İktisat sosyolojisi, göç olgusunu ekonomik modellerin ötesinde, sosyal bağlamlarla birlikte analiz ederek derinlemesine bir perspektif sunar.
Göçün ekonomik boyutu genellikle iş gücü hareketliliği ve piyasa ihtiyaçları üzerinden ele alınır. Göçmenler, çoğunlukla düşük ücretli işlerde çalışarak üretim süreçlerine katkıda bulunur ve ekonomik büyümeye destek sağlar. Ancak iktisat sosyolojisi, bu sürecin yalnızca ekonomik faydalarla sınırlı olmadığını; aynı zamanda toplumsal eşitsizliklerin yeniden üretildiği bir alan olduğunu vurgular. Örneğin, göçmen işçilerin çalışma koşulları ve toplumsal kabul görme süreçleri, ekonomik yapılar kadar sosyal ilişkilerle de şekillenir.
Göç, bireylerin sosyal sermaye birikiminde de önemli bir rol oynar. Göçmenlerin yerleştikleri toplumlarda kurdukları ağlar, hem bireysel hem de toplumsal düzeyde dayanışma ve entegrasyon mekanizmalarını güçlendirebilir. Ancak bu ağlar, bazı durumlarda ayrımcılığa veya dışlanmaya da zemin hazırlayabilir.
İktisat sosyolojisi, göçün yerel ve küresel ekonomik sistemlerle nasıl ilişkili olduğunu anlamamıza yardımcı olurken, göçmenlerin deneyimlerini sosyal bir bağlamda ele alarak daha bütüncül bir analiz sağlar. Bu bakış açısı, hem politikaların hem de toplumsal algıların yeniden şekillendirilmesinde kritik bir role sahiptir.
Okuma Önerisi:
Zanbak, M., & Özeş Özgür, R. (2019). Türkiye’de İç Göçün Bölgesel Yoksulluk Üzerindeki Etkisi: Tarım Sektörünün Belirleyici Rolü. Journal of Economy Culture and Society(60), 145-169. https://doi.org/10.26650/JECS2019-0049
İleri Okuma Önerisi:
“Gömülülük ve Göçmenlik: İktisadi Eylemin Sosyal Belirleyicileri Üzerine Notlar”, Yaz. Alejandro Portes ve Julia Sensenbrenner, İktisadi Hayatın Sosyolojisi, Ed. Mark Granovetter ve Richard Swedberg, s. 193-221, İstanbul: Alfa Yayınları.
Film/Belgesel Önerisi: Kandahar, Yön. Mohsen Makhmalbaf, 2001.