Günümüz dünyasında insanlar ne tükettiğiyle değil, nasıl ve neden tükettiğiyle tanımlanıyor. Tüketim, yalnızca ekonomik bir faaliyet değil; aynı zamanda kimliklerin kurulduğu, toplumsal ayrımların üretildiği ve anlam dünyalarının inşa edildiği bir sosyal alandır. “Tüketim Toplumu ve İktisat Sosyolojisi” başlıklı bu ders, tüketimi iktisadi davranışın merkezine yerleştiren eleştirel bir bakış açısı sunar. Bu derste; Thorstein Veblen’in gösterişçi tüketiminden, Pierre Bourdieu’nun sınıfsal beğeni yapısına, Zygmunt Bauman’ın akışkan modernitesinden Jean Baudrillard’ın simülasyon kuramına uzanan teorik bir tartışma yürütülür. Öğrenciler, tüketimin yalnızca ihtiyaçların karşılanması değil; aynı zamanda sembollerin, arzuların ve statü göstergelerinin dolaşıma girdiği bir sosyal alan olduğunu kavrar. Ders, reklam, moda, marka, kredi kartı, alışveriş merkezi, sosyal medya ve dijital platformlar gibi modern tüketim araçlarının arkasında yatan sosyolojik dinamikleri çözümler. Ayrıca tüketimin çevresel, etik ve sınıfsal boyutları da tartışılır. “Tüketim Toplumu ve İktisat Sosyolojisi”, çağdaş kapitalizmi anlamak, bireyin ve toplumun nasıl dönüştüğünü görmek ve eleştirel bir bilinç geliştirmek isteyen herkes için düşündürücü ve dönüştürücü bir ders niteliğindedir.
9. Hafta Ders Programı ve kaynaklar şu şekildedir:
“Heveslerin ve Modaların İşlenmesi: Kültür Endüstrisi Sistemleri Üzerine Bir Organizasyon Seti Analizi”, Yaz. Paul M. Hirsch, İktisadi Hayatın Sosyolojisi, Ed. Mark Granovetter ve Richard Swedberg, s. 560-580, İstanbul: Alfa Yayınları.
Ek Okuma Önerisi:
Akarçay, E., & Suğur, N. (2015). Dışarıda Yemek: Eskişehir’de Yeni Orta Sınıfın Fast-Food Yeme-İçme Örüntüleri. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 18(1), 1-29.
Film/Belgesel Önerisi: Wall-E, Andrew Stanton, 2008.
Dersimizde Kübra Dağdelen ve Kübra Elif Erdem "Heveslerin ve Modaların İşlenmesi: Kültür Endüstrisi Sistemleri Üzerine Bir Organizasyon Seti Analizi" başlıklı makaleyi sunmuşlardır. Ayrıca Wall-E isimli filmi de anlatmışlardır.
