Kayıtdışı istihdam, sokak satıcıları, apartman atölyeleri, geçici işler ve gündelik emek… Tüm bu pratikler, çoğu zaman formel ekonominin dışında ve görünmez kabul edilse de milyonlarca insanın yaşamını sürdürme biçimidir. “Enformel Ekonomi ve İktisat Sosyolojisi” başlıklı bu ders, ekonomik yaşamın bu "görünmeyen" yönünü sosyolojik bir bakışla incelemeyi amaçlıyor. Ders kapsamında, enformel ekonominin yalnızca yasal denetim dışılık değil, aynı zamanda toplumsal ağlar, normlar, güven ilişkileri ve kültürel pratikler yoluyla şekillendiği tartışılacaktır. İktisat sosyolojisi çerçevesinde, Karl Polanyi’nin "gömülülük" kavramı, Mark Granovetter’in sosyal ağ analizleri, Saskia Sassen, Keith Hart ve Asef Bayat gibi isimlerin katkılarıyla, enformel alanın yalnızca eksiklik değil aynı zamanda alternatif bir örgütlenme biçimi olduğu vurgulanır. Kadın emeği, göçmen işçiler, sokak ekonomileri, dayanışma ağları, küçük esnaf ve dijital platformlar gibi farklı enformel ekonomi örnekleri ele alınırken; devlet, yasa ve piyasa üçgenindeki gerilimler de analiz edilir. “Enformel Ekonomi ve İktisat Sosyolojisi”, görünmeyeni görünür kılmak, iktisadi yaşamın sadece resmi yapıların değil, toplumsal ilişkilerin ürünü olduğunu kavramak isteyenler için derinlikli ve eleştirel bir düşünme alanı sunar.
10. Hafta Ders Programı ve kaynaklar şu şekildedir:
Akyurt, M. A. (2020). Sosyo-Ekonomik Değişmeyle Başa Çıkmak: Küçük Esnafın Taktikleri. Journal of Economy Culture and Society, Özel Sayı, 291-314.
Ek Okuma Önerisi:
“İş Dünyasında Sözleşme Dışı İlişkiler: Bir Ön Çalışma”, Yaz. Stewart Macaulay, İktisadi Hayatın Sosyolojisi, Ed. Mark Granovetter ve Richard Swedberg, s. 347-367, İstanbul: Alfa Yayınları.
Film/Belgesel Önerisi: Bal Ülkesi (Honeyland), Yön. Tamara Kotevska, Ljubomir Stefanov, 2020.
Dersimizde Dilara Acar "Sosyo-Ekonomik Değişmeyle Başa Çıkmak: Küçük Esnafın Taktikleri" başlıklı makaleyi; Alara Nur Sözer "İş Dünyasında Sözleşme Dışı İlişkiler: Bir Ön Çalışma" başlıklı kitap bölümünü sunmuştur. Ayrıca her ikisi birlikte "Bal Ülkesi" filmini anlatmışlardır.
.jpeg)