04. Hafta: İktisat Sosyolojisi ve Neo-Klasik İktisat

İktisat sosyolojisi, neo-klasik iktisadın bireyleri yalnızca rasyonel, kendi çıkarını maksimize etmeye çalışan aktörler olarak gören yaklaşımını eleştirir. Neo-klasik iktisat, bireylerin tercihlerini piyasa güçleri ve fiyat mekanizmaları üzerinden analiz ederken, toplumsal bağlamın etkilerini çoğunlukla göz ardı eder. İktisat sosyolojisi ise, iktisadi davranışların toplumsal ilişkiler, normlar ve kurumlar çerçevesinde şekillendiğini savunur. Bu perspektif, bireylerin yalnızca piyasa mantığı ile değil, aynı zamanda toplumsal etkileşimlerle de hareket ettiğini vurgular.

Mark Granovetter’in “gömülülük” kavramı, iktisadi ilişkilerin toplumsal ağlar içine yerleştiğini ve bu ağların bireylerin iktisadi kararlarını etkilediğini ifade eder. Bu bakış açısıyla iktisat sosyolojisi, bireylerin yalnızca piyasa şartlarına değil, aynı zamanda sosyal ilişkilere göre de hareket ettiklerini ortaya koyar. Ayrıca, iktisat sosyolojisi toplumsal yapıların, kültürel değerlerin ve tarihsel süreçlerin iktisadi sistemlerin işleyişi üzerindeki etkisini inceler.

Sonuç olarak, iktisat sosyolojisi, neo-klasik iktisadın birey odaklı analizini toplumsal bir perspektifle genişleterek, iktisadi faaliyetlerin yalnızca bireysel tercihler değil, toplumsal bağlamdan bağımsız düşünülemeyeceğini savunur. Bu yaklaşım, iktisadi davranışların daha bütüncül bir şekilde anlaşılmasını sağlar.

4. Hafta Ders Programı ve kaynakları şu şekildedir:

Yılmaz, F. (2012). İktisat, Kurumsal İktisat ve İktisat Sosyolojisi. Istanbul Journal of Sociological Studies , 0 (45) , 1-17 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/iusoskon/issue/9549/119267

İleri Okuma Önerisi:

“Sosyal Yapının İktisadi Sonuçlar Üzerindeki Etkisi”, Yaz. Mark Granovetter, İktisadi Hayatın Sosyolojisi, Ed. Mark Granovetter ve Richard Swedberg, s. 125-143, İstanbul: Alfa Yayınları.

Film/Belgesel Önerisi: Bal Ülkesi (Honeyland), Yön. Tamara Kotevska, Ljubomir Stefanov, 2020.